ULJA I MAZIVA
Pod mazivima se podrazumevaju čvrste i tečne materije čija je namena:
- Podmazivanje tj.smanjenje trenja koje se javlja između površina u relativnom kretanju (motorna ulja i masti, menjačka ulja, turbinska, reduktorska, kompresorska, cirkulaciona, cilindarska, ulja za klizne staze, oplatna ulja i sl.)
- Prenos snage (hidraulična ulja, kočione tečnosti, Atfluidi i sl)
- Prenos toplote (ulja za kaljenje, motorna ulja, menjačka ulja, trafo ulja i sl.)
- Hlađenje (SHP-ulja za obradu metala u mašinskoj industriji)
- Izolacija (trafo ulja)
- Zaštita od korozije itd.
U praksi se najčešće primenjuju maziva, ulja i mazivne masti. Osnovna podela:
Motorna ulja
Uslovi u kojima funkcionišu savremeni motori SUS (više snage iz manje zapremine), kao i zahtevi za produženim intervalima zamene ulja, uzrok su neprestanog razvoja i poboljšavanja kvalitetat motornih ulja.Uloga motornih ulja je :
- podmazivanje (najvažnija, ali nikako jedina funkcija)
- odvođenje toplote (hlađenje),
- zaptivanje,
- zaštita od korozije,
- razgrađivanje nečistoća u motoru (detergentni aditivi)
Radi zadovoljenja svih ovih zahteva neophodno je baznom ulju dodati čitavu paletu aditiva čime se povećavaju eksploataciono-tehnička svojstva ulja.To su sintetičke materije koje su rastvorljive u baznom ulju, termički stabilne i vrlo niske isparljivosti, i to:
- za smanjenje tačke tečenja (depresanti),
- za podizanje IV (impruveri),
- protiv penušanja (antipenušavci),
- detegrentni aditivi (rastvaraju nečistoće na metalnim površinama)
- za poboljšanje mazivnih svojstava (polarni aditivi)
- protiv habanja (AW aditivi),
- za izuzetno visoke pritiske (EP aditivi),
- protiv oksidacije (antioksidanti),
- protiva nastajanja taloga (disperzanti),
- za zaštitu od korozije (inhibitori korozija) itd.
Opšta podela svih vrsta maziva prema mestu primene:
Osnovna grupa:
Ulja i tečnosti za motore i motorna vozila:
- Motorna ulja za putnička vozila
- Motorna ulja za komercijalna vozila, železnički transport, građevinske i poljoprivredne mašine,
- Motorna ulja za brodske motore,
- Motorna ulja za dvotaktne motore,
- Ulja za ručne menjače i diferencijale,
- Ulja za automatske menjače i hidrodinamičke prenosnike,
- Univerzalna ulja za traktore,
- Ulja za amortizere i hidrauliku građevinskih i poljoprivrednih mašina
- Tečnost za kočione sisteme,
- Tečnost za rashladne sisteme motornih vozila-ANTIFRIZ
Maziva i srodni proivodi za industriju:
- Hidraulična ulja i tečnosti,
- Ulja za klizne staze,
- Cikrulaciona ulja,
- Maziva za zatvorene industrijske zupčanike,
- Maziva za otvorene industrijske zupčanike i čeličnu užad,
- Ulja za lance,
- Ulja za tekstilnu industriju,
- Turbinska ulja,
- Ulja za vazdušne i gasne kompresore,
- Ulja za rashladne kompresore,
- Ulja za pneumatičke sisteme,
- Ulja za prenos toplote,
- Elektroizolaciona ulja,
- Procesna ulja,
- Ostala industrijska ulja
Ostala:
- Čista ulja za obradu metala
- Maziva za obradu metala deformacijom
- Vodorastvorne tečnosti za obradu metala
- Ulja za termičku obradu metala
- Ulja za obradu metala elektroerozijom
- Sredtsva na osnovu mineralnog ulja
- Sredtsva koja sadrže rastvarače
- Ostala sredstva za zaštitu od korozije
- Univerzalne mazive masti
- Masti za kuglične i klizne ležajeve
- Masti za centralne sisteme podmazivanja
- Specijalne masti za posebne uslove rada
- Biorazgradive mazive masti